Dit wetsvoorstel bevat aanpassingen van de Participatiewet. Als het moeilijk is om op eigen kracht te participeren in de samenleving biedt deze wet een stevig vangnet. Vaak gaat dat goed, maar soms pakt de wet niet uit zoals bedoeld. Dat blijkt uit verschillende beleidsanalyses en signalen uit de praktijk.1 De wet wordt soms als “hard” ervaren door een samenspel van complexiteit, beperkt ervaren ondersteuning en strenge handhaving. Met het programma Participatiewet in balans wil de regering de ervaren hardheid wegnemen door vertrouwen en menselijke maat als centrale begrippen te verankeren in (de uitvoering van) de wet, en de wet en uitvoering ook eenvoudiger maken. De realisatie hiervan vraagt om een cultuurverandering. Hiervoor zijn verschillende interventies nodig. Dit wetsvoorstel is onderdeel van de eerste stappen om tot deze cultuurverandering te komen, door:
- De regels en ondersteuning van de Participatiewet laten aansluiten op de mogelijkheden en omstandigheden van de mensen voor wie ze bedoeld zijn.
- Het vergroten van de rechtszekerheid, zowel qua rechten als plichten.
- Het creëren van meer handelingsruimte voor de uitvoerend professional.